श्री रामजन्मभूमीबद्दल संस्कृतमधील हरि-विष्णू शिलालेख काय सांगतो :
Ramjanmbhumi श्री रामजन्मभूमीवरील आत्तापर्यंत उलगडलेल्या पुराव्यांपैकी सर्वात महत्त्वाचा पुरावा म्हणजे हरी-विष्णू शिलालेख (वरील प्रतिमा) जो मंदिराच्या संपूर्ण प्रकरणाला दर्शवतो . हे 12 व्या शतकातील देवनागरी लिपीमध्ये लिहिलेले आहे आणि म्हणून घोरिडांच्या आक्रमणापूर्वी (1192 आणि नंतरच्या) काळातील आहे. एसपी गुप्ता, जे उत्खनन टीमचा भाग होते, आम्हाला सांगतात:
“हे शिलालेख, जेमतेम 20 ओळींमध्ये आहेत, 5 फूट लांब, 2 फूट रुंद आणि 2.5 इंच जाड बफ सँडस्टोनच्या स्लॅबवर कोरलेले आढळतात, वरवर पाहता एक अतिशय जड टॅबलेट सारखे आहे. यातील तीन चतुर्थांश भाग प्राचीन काळापासून नष्ट झालेला आढळतो. शेवटची ओळ देखील पूर्ण नाही कारण ती प्राचीन काळापासून बंद करण्यात आली होती. मध्यवर्ती भागाचा काही भाग कुटलेला आढळला आहे, कदाचित कोणीतरी प्राचीन काळापासून ते खराब करण्याचा प्रयत्न केला असेल. तथापि, सर्व पृष्ठभागावर एकसमान आहे, अगदी ज्या भागात एकेकाळी शिलालेख होते तेथेही आढळते .
त्याची तपासणी एपिग्राफिकल सोसायटी ऑफ इंडियाचे अध्यक्ष अजय मित्र शास्त्री यांनी केली. शास्त्री यांनी पुढील सारांश दिला. शिलालेख आपल्याला जे सांगतो ते मध्ययुगीन भारताच्या इतिहासात महत्त्वाचे आहे.
हा शिलालेख उच्च-प्रवाह संस्कृत श्लोकात रचलेला आहे, गद्यातील फारच लहान भाग वगळता, आणि तो इसवी सनाच्या अकराव्या-बाराव्या शतकातील शुद्ध आणि शास्त्रीय नागरी लिपीत कोरलेला आहे. त्याचा उलगडा होणे अजून बाकी आहे, परंतु जे भाग पूर्णपणे उलगडले गेले आहेत आणि वाचले गेले आहेत ते ऐतिहासिक महत्त्व आणि मोलाचे आहेत … [ते नंतर पूर्णपणे उलगडले गेले आहे.] हे स्पष्टपणे मंदिराच्या भिंतीवर लावण्यात आले होते, बांधकाम जे त्यावर कोरलेल्या मजकुरात नोंदवलेले आहे. या शिलालेखाची 15वी ओळ, उदाहरणार्थ, आपल्याला स्पष्टपणे सांगते की विष्णु-हरीचे एक सुंदर मंदिर, दगडांच्या ढिगाऱ्यांनी बांधले गेले होते…, आणि सोनेरी पाखराने सुशोभित केलेले… पूर्वीच्या राजांनी बांधलेल्या इतर कोणत्याही मंदिरात अतुलनीय… हे अद्भुत मंदिर होते… अयोध्येतील मंदिर-शहरात साकेतमंडल येथे बांधले गेले. … ओळ 19 मध्ये देव विष्णू राजा बळी … आणि दहा डोके असलेल्या व्यक्तीचा (दशानान, म्हणजे रावण) नाश करत असल्याचे वर्णन आहे. (op. cit. 119; emphasis mine. शास्त्रींनी दिलेले मूळ संस्कृत अवतरण सोडले आहे.)
अयोध्येतील रामजन्मभूमीत, दहा मुखी रावणाचा वध करणाऱ्या हरि-विष्णूचे मंदिर, आणखी काही सांगायचे आहे? त्यामुळे तेव्हाही अयोध्या मंदिराची नगरी म्हणून ओळखली जात होती; साकेता हे जिल्ह्याचे प्राचीन नाव होते. शिलालेख पुरातत्वशास्त्रज्ञ लाल आणि गुप्ता यांना मंदिराच्या संकुलाच्या अस्तित्वाबद्दल पूर्वी काय सापडले होते याची पुष्टी करते. आणि तरीही धर्मनिरपेक्षतावादी आणि त्यांचे सहकारी जगाला सांगत आहेत की मंदिर नव्हते!
Ramjanmbhumi श्री रामजन्मभूमीचे पुरावे:
1. गुरु नानक, भाई मानसिंग यांच्या पोथी जनम सखीनुसार, 1787 अन्नो विक्रमी / 1730 मध्ये रचल्या गेल्याचे सांगितले जाते, अयोध्येला भेट दिली आणि आपल्या मुस्लिम शिष्य मर्दानाला म्हणाले: ‘मर्दनिया! हे अजुधिया नगरी श्री रामचंद्रजी जी की है। तर, चल, इसका दर्शन करी’. अनुवाद: ‘मर्दाना! ही अयोध्या नगरी श्री रामचंद्रजींची आहे. तर आपण त्याचे दर्शन घेऊ या.’ यावरून असे सूचित होते की, बाबराने राम मंदिराचा विध्वंस करण्यापूर्वी नानकांनी अयोध्येला भेट दिली होती. मानसिंग यांचे पुस्तक दोनशे वर्षांनंतर लिहिले गेले, याचा अर्थ असा आहे की ते नानकांच्या अयोध्या भेटीशी संबंधित विद्यमान परंपरा किंवा इतर स्त्रोतांवर चित्रित करत होते. परंतु बाबा सुखबसी राम यांनी केलेल्या आणखी एका कामात असाच एक अहवाल आहे, पुन्हा असे सुचविते की नानकने मंदिराचा नाश होण्यापूर्वी अयोध्येला भेट दिली होती, त्याच्या समकालीन, आक्रमक बाबरने ज्याच्या अत्याचाराचा त्यांनी निषेध केला होता. ‘हे राजे दुसरे काहीही नसून कसाई आहेत’, नानक आपल्या काळातील मोगल आणि इतरांचा संदर्भ देत म्हणाले.
2. 1960 मध्ये काँग्रेस सरकारने संकलित आणि प्रसिद्ध केलेल्या फैजाबादच्या जिल्हा गॅझेटियरच्या अनुषंगाने सर्व संबंधित ब्रिटीश सरकारी नोंदी एका आवाजात घोषित करतात की अयोध्येतील तथाकथित बाबरी मशीद बाबरच्या आदेशाने पाडलेल्या रामजन्मभूमी मंदिराच्या ढिगाऱ्यावर उभी आहे. 1528 पासून .
3. 1855 मध्ये, अमीर अली अमेथवीने त्या वेळी हिंदूंच्या ताब्यात असलेल्या बाबरी मशिदीपासून काहीशे यार्डांवर असलेली हनुमान गढी पुन्हा ताब्यात घेण्यासाठी जिहाद (इस्लामी धार्मिक युद्ध) चे नेतृत्व केले. हा जिहाद नवाब वाजिद अली शाह यांच्या कारकिर्दीत झाला. तो अपयशाने संपला. मिर्झा जान नावाचा एक मुस्लिम लेखक त्या अयशस्वी जिहादमध्ये सहभागी होता. त्यांचे हदीकाह-ए-शुहादा हे पुस्तक 1856 मध्ये, म्हणजे जिहादच्या प्रयत्नानंतरच्या वर्षी प्रकाशित झाले. मिझा जान आम्हाला सांगते:
“सय्यद सालार मसूद गाझीच्या राजवटीच्या स्थापनेपासून त्यांना जिथे जिथे हिंदूंची भव्य मंदिरे दिसली, तिथे भारतातील मुस्लिम शासकांनी मशिदी, मठ आणि धर्मशाळा बांधल्या, मुअज्जीन, शिक्षक आणि भांडार-कारभारी नेमले, इस्लामचा जोमाने प्रसार केला, आणि काफिरांचा पराभव केला. त्याचप्रमाणे त्यांनी फैजाबाद आणि अवध यांनाही धिक्कार (बेवफाई) च्या घाणेरड्यापासून मुक्त केले, कारण ते रामाच्या वडिलांचे उपासनेचे आणि राजधानीचे मोठे केंद्र होते. जिथे एक मोठे मंदिर (रामजन्मस्थानचे) उभे होते, तिथे त्यांनी एक मोठी मशीद बांधली, … म्हणून 923 A.H. (1528 A.D.) मध्ये मुसा आशिकखानच्या आश्रयाखाली राजा बाबरने तिथे किती बुलंद मशीद बांधली! (हर्ष नारायण: पृष्ठ 105).
4. अयोध्येत ज्या ठिकाणी सय्यद आशिखानच्या आश्रयाने रामचंद्राचे जन्मस्थान मंदिर होते त्या ठिकाणी बाबरने एक भव्य मशीद बांधली आणि त्याला लागूनच सीता-की-रासोई वसलेली आहे. मशिदीच्या बांधकामाची तारीख खैर बाकी (923 ए.एच.) [किंवा सुधारणेसह 1528 AD] आहे. आजपर्यंत ती सीता की रसोई म्हणून ओळखली जाते. त्याच्या बाजूला ते मंदिर आहे. असे म्हटले जाते की इस्लामच्या विजयाच्या वेळी तीन मंदिरे होती, उदा. राम चंदरजी, स्वर्गद्वार उर्फ राम दरबार आणि त्रेता का ठाकूर यांचे जन्मस्थान असलेले जन्मस्थान. बाबरने जन्मस्थान पाडून मशीद बांधली. (इतिहास विरुद्ध कॅसुस्ट्री, पी 17; जोर जोडला.)
५. मोगल सम्राट औरंगजेबच्या नातवाने १७०७ मध्ये लिहिलेला सहिफाह-इ-चिहल नसाइह बहादूरशाही या नावाने ओळखला जाणारा एक पर्शियन मजकूर, आणि मिर्झा जानने त्याच्या उर्दू ग्रंथ हदीकाह-इ शुहादामध्ये यापूर्वी उल्लेख केला आहे. मिर्झा जान यांनी त्यातील अनेक ओळी उद्धृत केल्या आहेत ज्या आम्हाला सांगतात:
… इस्लामचा विजय डोळ्यासमोर ठेवून, धर्माभिमानी मुस्लिम राज्यकर्त्यांनी सर्व मूर्तिपूजकांना इस्लामच्या अधीन ठेवावे, जिझियाच्या प्राप्तीमध्ये कोणतीही हलगर्जीपणा करू नये, हिंदू राजांना ‘ईदच्या दिवशी नाचण्यापासून आणि शेवटपर्यंत मशिदीबाहेर पायी वाट पाहण्यापासून अपवाद करू नये. प्रार्थनेचे … आणि ‘मथुरा, बनारस आणि अवध येथे मूर्तिपूजक हिंदूंची मंदिरे पाडल्यानंतर बांधलेल्या मशिदींचा शुक्रवार आणि सामूहिक प्रार्थनेसाठी सतत वापर करत रहा … (हर्ष नारायण: pp 23-24; जोर जोडला गेला.)
6. भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण अहवाल, 1891, pp 296-297 नोंदवतात: ‘मीर खानने बाबरच्या कारकिर्दीत एएच 930 मध्ये एक मशीद बांधली, ज्याला त्याचे नाव अजूनही आहे. हे जुने मंदिर नक्कीच चांगले असावे कारण त्यातील अनेक स्तंभांचा वापर मुस्लिमांनी बाबरच्या मशिदीच्या बांधकामात केला आहे.
बाराबंकी डिस्ट्रिक्ट गॅझेटियर, लखनौ, 1905, पीपी 168-169 मध्ये एच.आर. नेव्हिल लिहितात की, ‘राम जन्मभूमी मंदिर बाबरने नष्ट केले आणि त्याची जागा मशिदीने घेतली.’ 177 पुढे आम्हाला सांगते; ‘जन्मस्थान रामकोटमध्ये होते आणि रामाचे जन्मस्थान चिन्हांकित केले होते. 1528 मध्ये बाबर अयोध्येला आला आणि आठवडाभर इथेच थांबला. त्याने प्राचीन मंदिर नष्ट केले आणि त्याच्या जागेवर एक मशीद बांधली, जी अजूनही बाबरची मशीद म्हणून ओळखली जाते. जुन्या संरचनेचे साहित्य [म्हणजे मंदिर] मोठ्या प्रमाणात वापरण्यात आले होते, आणि बरेच स्तंभ चांगले जतन केले गेले होते.’ [पुन्हा पुरातत्वशास्त्रीय शोधांद्वारे समर्थित.]
7. फैजाबादचे इम्पीरियल गॅझेटियर (1881) अयोध्येत तीन प्रसिद्ध देवस्थानांच्या जागेवर तीन मोगल मशिदी बांधल्याची पुष्टी करते: जन्मस्थान, स्वर्गद्वार आणि त्रेता-का-ठाकूर. भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण आम्हाला सांगते की मीर खानने (बाबरच्या आदेशानुसार) मशीद जन्मस्थान येथे अनेक स्तंभ वापरून बांधली. औरंगजेबाने इतर दोन मशिदी बांधल्या होत्या. त्यामुळे मंदिरे पाडणे आणि त्यांच्या जागी मशिदी बांधणे ही मोगलांच्या काळात पद्धतशीर प्रथा होती हे आपण पाहतो. हिंदू आणि मुस्लीम दोन्ही नोंदी साक्ष देतात म्हणून सर्व मुस्लिम राज्यकर्त्यांच्या पूर्वीच्या धोरणांची ही केवळ एक निरंतरता होती.
बाबरी मशीद मुस्लिमांमध्येही ‘जन्मस्थान मशीद’ म्हणून ओळखली जात होती! साहजिकच ते रामाचे जन्मस्थान मानत होते – बाबरचे नाही. आपण नंतर पाहू की जोपर्यंत सेक्युलॅरिस्टांनी त्यांना त्याची किंमत दाखवली नाही तोपर्यंत मुस्लिमांनी कधीही नकारात्मकता वापरली नाही; त्यापासून दूर, त्यांनी हिंदू पवित्र स्थळांची तोडफोड केल्याच्या नोंदीबद्दल खूप अभिमान बाळगला. गुप्ताच्या खात्यासह सुरू ठेवण्यासाठी:
अयोध्येत, प्रोफेसर लाल यांनी रामजन्मभूमी स्थळाची पुरातनता तपासण्यासाठी वेगवेगळ्या ठिकाणी तब्बल 14 खंदक घेतले. तेव्हा असे आढळून आले की या गावाचा इतिहास कमीत कमी तीन हजार वर्षांचा आहे, जर जास्त नसेल तर…. 20 काळ्या दगडी खांबांच्या प्रकाशात पाहिल्यावर, त्यांपैकी 16 पुन्हा वापरलेले आणि ‘मशीद’च्या विवादित घुमट रचनेसाठी कोपऱ्यातील दगड म्हणून उभे असलेले आढळले, तेव्हा प्रा. लाल यांना असे वाटले की खांबांचे पायथ्याशी संबंधित असावेत. 13 व्या शतकापूर्वी तयार झालेल्या पुरातत्व स्तरावर बांधलेल्या हिंदू मंदिराला…
पुढील स्ट्रॅटेग्राफिक आणि इतर पुराव्यांवरून, लाल यांनी निष्कर्ष काढला की स्तंभाचे तळ 12 व्या आणि 16 व्या शतकाच्या दरम्यान असलेल्या हिंदू मंदिराचे असावेत. “त्याला हिंदू चिन्हे आणि यक्ष, यक्ष, कीर्तिमुख, पूर्णघट्ट, दुहेरी कमळाची फुले इत्यादींच्या सजावटीच्या आकृतिबंधांनी कोरलेली दाराची जांब देखील सापडली.”
Kalashtami April 2024 एप्रिलमध्ये कालाष्टमी कधी असते? तारीख आणि शुभ वेळ जाणून घ्या.
Ardhnarishwar भगवान शिवाने अर्धनारीश्वर अवतार का आणि कसा घेतला, त्याचे रहस्य काय आहे?
Ashtvinayak ganapti theur | थेउर च्या चिंतामणी ची संपूर्ण माहिती इतिहास व 2 पौराणिक कथा
Ramnavami Facts श्रीरामांची मोठी बहीण ते लक्ष्मणाचा मृत्यू तुम्हाला माहीत नसलेले रामायणातील 9 तथ्य